Architekt z wyobraźnią. Projektuję wszystko. Realizuję marzenia i nietypowe zamówienia.

Rewitalizacja Podzamcza

Rewitalizacja Podzamcza w Lublinie była tematem mojej pracy dyplomowej wykonanej na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. Jej promotorem był prof. dr hab. arch. Sławomir Gzell.

Rewitalizacja Podzamcza w Lublinie- rzut
Rewitalizacja Podzamcza- rzut zagospodarowania terenu

Rewitalizacja Podzamcza- idea projektu

Celem rewitalizacji Podzamcza jest:

  • uaktywnienie tego miejsca, dzięki wprowadzeniu funkcji ogólnomiejskich,
  • zintegrowanie z resztą miasta,
  • harmonijne wpisanie się w istniejącą zabudowę,
  • powiększenie atrakcyjnego, ściągającego potencjalnych klientów śródmieścia,
  • zapewnienie miastu nowej, atrakcyjnej przestrzeni publicznej,
  • stworzenie nowych miejsc pracy w usługach i handlu,
  • podniesienie poziomu życia mieszkańców ze zmianą struktury ludności zamieszkującej obecnie kwartały,
  • poprawa układu komunikacyjnego, polegająca na rozładowaniu ruchu ulicznego poprzez zastępowanie ruchu osobowego komunikacją zbiorową (wprowadzenie linii kolejki miejskiej).


Rewitalizacja ma za cel wytworzenie atrakcyjnego centrum wielofunkcyjnego ściągającego licznych klientów. Powinna spowodować zmianę typu ruchu ludności, zamiast związanego z komunikacją, związanego z handlem, gastronomią, kulturą i wypoczynkiem.

Myślą przewodnią rewitalizacji było stworzenie nowego układu czerpiącego natchnienie z historii a jednocześnie głęboko osadzonego w rzeczywistości. Chciałem, aby projektowana zabudowa była dostosowana do skali człowieka i żeby to ona narzucała proporcje wnętrz, a nie jak to ma miejsce coraz częściej- wymiary samochodu narzucone przez podziemny parking. Celem jest stworzenie harmonijnego otoczenia łączącego Stare Miasto z nowszą zabudową, dostępnego dla wszystkich w tym również dla ludzi niepełnosprawnych ruchowo. Założeniem było przekazanie terenu zdominowanego przez wielki węzeł komunikacyjny z hałasującymi i zatruwającymi powietrze samochodami dla pieszych. Poszukiwałem rozwiązania, które honorując istniejący kontekst wniosłoby nowe wartości do istniejącej, zdewastowanej przestrzeni i sprawiłoby wzrost jej atrakcyjności i wartości.

W projekcie nie chciałem odcinać się od istniejącej struktury. Nie chciałem tworzyć nowocześnie wyglądających dzieł sztuki, lśniących blachami, błyszczących szkłem lecz starałem się nawiązać do klimatu istniejącej zabudowy, uszanowania gabarytów, wysokości i materiału. Projektowana zabudowa powinna przypominać charakterem istniejącą zabudowę tak, żeby zachowany został klimat i nastrój pobliskiej Starówki, zachęcającej do zwolnienia tempa i odpoczynku.

Zauważając, że ludzie dobrze czują się w architekturze dostosowanej do skali człowieka, kamienic bez nadmiernej ilości nowoczesnych materiałów: stali, szkła, aluminium, pozbawionej detalu oraz wolą miejsca przysłonięte od otwartych, które powodują skrępowanie i ucieczkę pod ściany, postanowiłem poszukać elementów sprzyjających powstaniu klimatu zapraszającego do częstego odwiedzania i miłego spędzania czasu w tym miejscu. Temu celowi miałyby służyć: ławki, drzewa, handel, placyk otoczony gastronomią, letnie kawiarenki pod parasolami, schody Zdroju zachęcające młodzież do odpoczynku na nich, arkadowe podcienia z siedziskami, fontanna, akcenty miejsc w postaci wykuszy, tarasy, uskoki lica ścian, zadbanie o kontakt ściany z posadzką, rysunek posadzki, itp.

Rewitalizacja Podzamcza- rozwiązania funkcjonalno- przestrzenne

Ciąg pieszy

Projekt rewitalizacji postanowiłem oprzeć na łukowatym ciągu pieszym o starannie opracowanej posadzce, bez barier, obsadzonym drzewami, otoczonym sklepami i odizolowanym od ulicy, zakończonym przystankami. Ciąg miałby za zadanie uczytelnić przebieg rzeki Czechówki (obecnie skanalizowanej w tej części), będąc jednocześnie symbolem przejścia nad jej nie zabudowanymi brzegami. Wydało mi się to ważne z powodu miastotwórczej roli tej rzeki która była kolebką Lublina. Rewitalizacja polegająca na przywracaniu stanu poprzedniego tj. odkrycia Czechówki, wydała mi się nie celowa z wielu względów. Między innymi powodowałaby dodatkowe koszty demontażu kanału, konieczność zabezpieczenia brzegów rzeki przy znacznej zmienności ilości płynącej w niej wody i jej oczyszczenie, konieczność budowy mostów, zmarnowanie znacznej powierzchni cennego terenu zapewniającego jej ekspozycję i dostęp do koryta.

W celu urozmaicenia ciągu pieszego proponuję wykształcenie podcieni tworzących wrażenie przytulności, zabezpieczające przed wpływami atmosferycznymi i urozmaicające pierzeję światłocieniem. Ciąg pieszy krzyżowałby się z projektowanym głównym ciągiem pieszym miasta, przebiegającym z Krakowskiego Przedmieścia przez Stare Miasto.

Plac reprezentacyjny z fontanną

W miejscu przecięcia proponuję wytworzenie regularnego placu reprezentacyjnego, będącego kontynuacją przestrzeni wytworzonej przez plac zamkowy zamknięty uzupełnioną pierzeją kwartału zabudowy pożydowskiej i oparty z jednej strony na przebudowanej bryle budynku dworca przeznaczonej na handel. W środkowej części zaprojektowałem fontannę, której jedna z osi trafia w środek portalu zamku. Plac zapewniałby zachowanie ekspozycji kościoła na Czwartku. Jest to najładniejszy jego widok, nie przysłonięty drzewami. Wzgórze Czwartek z kościołem pw. św. Mikołaja jest doskonale widoczne również z ulicy Zamkowej po wyjściu ze Starego Miasta (głównego ciągu pieszego) i stanowi czytelny sygnał ułatwiający lokalizację zabytku i orientację w przestrzeni.

Plac Trzech Kultur

Łukowaty ciąg pieszy przy zabytkowym Zdroju ulicznym poszerzyłem tworząc kameralny plac (miejsce spotkań zachęcające do pozostania i skorzystania z oferty gastronomicznej i kulturalnej), na którym jest on wyeksponowany dzięki schodom wyrównującym poziom do zniwelowanego do poziomu Al. Tysiąclecia pasażu. Różnica poziomów pozwoliła na wytworzenie zacisznego i osłoniętego od ulicy placu. Zamknięty jest on bryłami budynków gastronomiczno- biurowych, banku, hotelu i odizolowany od wyżej położonej ul. Ruskiej schodami i rampą. W rysunek posadzki wkomponowane są trzy magnolie.

W głębi położona jest cerkiew. Wychodząca z placu ulica, prowadząca wzdłuż muru cerkwi, zakończona jest otwarciem (luka w pasie zieleni izolacyjnej) w kierunku historycznego wzgórza Kirkut. Cofający się naprzeciwko wejścia na teren zespołu cerkiewnego mur zamykający podwórko budynku handlowo- biurowego poszerza ulicę, ułatwiając podjazd autokarom lub samochodom osobowym w czasie uroczystości odbywających się w cerkwi. Mur zamykający podwórko jest nawiązaniem do muru otaczającego zespół cerkiewny. Ma na celu ukierunkowywać wzrok na znacznie efektowniejszą cerkiew.

Otwarcia widokowe

Z łukowatego pasażu można szybko przemieścić się na Al. Tysiąclecia przez dwie uliczki zamknięte najciekawszym z tej strony widokiem zamku. Mają one za zadanie zwrócenie uwagi turystów na muzeum, zabytkowy donżon, kościół pw. Św. Trójcy i ruiny baszty żydowskiej. Projekt zamyka od strony wschodniej dwu- kondygnacyjny parking, będący odbiciem istniejącej i rozpoczynającej od strony zachodniej układ hali Bazar. Projektowane obiekty nawiązują skalą do istniejących budynków.

Rewitalizacja Podzamcza- wizualizacje